Renovatie elektrische installatie
Renovatie verouderde elektrische installatie en huidige eisen
ledverlichting kantoren
Ledverlichting in kantoren, verplicht toe te passen of toch niet

NEN 8012 of Bouwbesluit? Keuze van het leidingtype

In elektrische installaties worden kabels en leidingen toegepast. Niet alleen voor energievoorziening, maar ook voor signalering, communicatie en beveiliging. Die kabels en leidingen worden veelal gemonteerd in buisleidingen of kabeldraagsystemen. Daarmee zijn deze kabels en leidingen onderdeel van een bouwwerk. Een bouwwerk in Nederland moet ten minste voldoen aan de eisen zoals gesteld in de Omgevingswet. De norm NEN 8012 zegt iets over welk type uitvoering bekabeling in het kader van brandveiligheid zou moeten worden toegepast. Maar, wordt de norm NEN 8012 in de Omgevingswet genoemd?

Verwarring

Welke normen en eisen moeten worden toegepast levert nog wel eens verwarring op. Het Besluit bouwwerken leefomgeving beschrijft de ten minste te stellen eisen om persoonlijk letsel of erger te voorkomen. Zo worden onder andere eisen gesteld aan vluchtwegen, het voorkomen van verspreiding van rook en uitbreiding van brand naar andere bouwdelen. Het besluit is niet bedoeld om eventuele gevolgschade, zoals behoud van een bouwwerk of het voorkomen van schade aan milieu, monumenten of maatschappelijke voorzieningen te voorkomen. Daarom zijn de in het besluit of via de Omgevingsregeling aangewezen normen beperkt tot het behalen van de doelstelling. Met betrekking tot ontwikkeling van brand en rook is vooralsnog alleen het Besluit bouwwerken leefomgeving, artikel 4.43 de wettelijke minimum eis.

Normen

In de Omgevingsregeling is voor elektrische installaties de geldende normeditie NEN 1010 aangewezen. Daarmee is deze norm de minimum wettelijke eis. Zoals hierboven beschreven heeft een norm alleen een wettelijke grondslag als die norm rechtstreeks in de Omgevingswet is aangewezen. Overigens betreft de wettelijke of publiekrechtelijke aanwijzing van de norm NEN 1010 alleen de daarin opgenomen veiligheidsbepalingen. Om de volledige norm NEN 1010 van toepassing te verklaren is dus een aanvullende privaatrechtelijke aanwijzing nodig. Dat kan bijvoorbeeld in een bestek of in een koopovereenkomst.

CPR en NEN 8012

De Construction Products Regulation (CPR) is een Europese verordening voor Bouwproducten. Deze CPR bevat regels die direct gelden in alle lidstaten van de Europese Unie. Dit wordt “rechtstreekse werking” genoemd. De CPR heeft daarmee een vergelijkbare status als nationale wetten in de lidstaten, maar in geval van strijdigheid gaat de CPR boven de nationale wet. De CPR bouwproducten bestaat vanaf juni 2016 en is vanaf 1 juli 2017 verplicht toe te passen. In Nederland zijn de bepalingen uit de CPR vertaald naar de norm NEN 8012 voor de toepassing van alle kabels en leidingen binnen een bouwwerk. Daarmee is de CPR verplicht toe te passen en is de norm NEN 8012 dus alleen een hulpmiddel.

Besluit bouwwerken leefomgeving

Vele deskundigen hebben zich inmiddels gebogen over de vraag wat de status is van de norm NEN 8012. Het Besluit bouwwerken leefomgeving is inmiddels aangepast met betrekking tot de toe te passen brandklassen voor kabels en leidingen (artikel 4.45a) en de ten minste te stellen eisen voor brandklassen en rookclassificatie. De belangrijkste hiervan betreffen verhoogde eisen voor rookontwikkeling van s3 naar s2 voor een deel van de gebruiksfuncties. Die aanpassing van het besluit is meteen een goede reden om ook de norm NEN 8012 met die aanpassingen in overeenstemming te brengen. Bovendien is door de aanpassing van NEN 1010:2015 met wijzigingsblad A1:2020, waarin de verwijzing naar de norm NEN 8012 is geschrapt, meer duidelijkheid gekomen in de status van de norm NEN 8012.

Toekomstige NEN 8012

De toekomstige normeditie NEN 8012 zal naar verwachting worden ingedeeld in drie delen:
Deel 1 betreft algemene zaken als toepassingsgebied, normatieve verwijzingen, termen en definities en de classificatie van brand- en aanvullende eigenschappen.
Deel 2 betreft de wettelijke eisen zoals deze in het Besluit bouwwerken leefomgeving zijn opgenomen.
Deel 3 betreft aanvullende privaatrechtelijke eisen die toegepast kunnen worden in situaties met een verhoogde kans op gevolgschade.

Om het keuzemodel uit de normeditie NEN 8012:2015 te vereenvoudigen zal de brandclassificatie in tabelvorm gepresenteerd worden. Die classificatie wordt, per gebruiksfunctie overeenkomstig het Besluit bouwwerken leefomgeving, aangegeven aan de hand van de onderverdeling naar extra beschermde vluchtweg, beschermde vluchtweg of een overige ruimte en of de kabels en leidingen direct grenzen aan de binnen- of buitenlucht. Het gebruik van de stroomdiagrammen of de risicograaf komt dan te vervallen.
In plaats van het privaatrechtelijk toepassen van de norm NEN 8012 kan beter het volgens het Besluit bouwwerken leefomgeving voorgeschreven veiligheidsniveau met betrekking tot de ontwikkeling van rook en brand door kabels en leidingen worden aangehouden.

Uw onafhankelijk adviseur elektrotechniek helpt u graag met de juiste keuze van kabels en leidingen in uw bouwwerk.

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.