Renovatie verouderde elektrische installatie en huidige eisen

• maart 16, 2020
• Advies elektrotechniek

Onze manier van leven en de daarbij behorende hulpmiddelen zijn in de loop der jaren aanzienlijk veranderd. Zonder allerlei elektrisch aangesloten apparatuur is ons leven nauwelijks nog denkbaar. Gebouwen daarentegen veranderen niet. Renovatie of aanpassing wordt alleen uitgevoerd als daar een kennelijk directe noodzaak voor bestaat. De elektrische installatie van destijds is echter niet ontworpen voor de functie van nu. Aan een installatie van nu worden andere eisen gesteld.

Aansluitingen

In de edities van NEN 1010 tot 2007 waren nog de minimale aantallen aansluitpunten genoemd. Per type ruimte was aangegeven welk aantal wandcontactdozen, lichtpunten en keukenapparatuur ten minste moesten worden aangelegd. In de meeste woningen van destijds werden die aantallen (uiteraard) als minimum toegepast. We waren ook toen immers Nederlanders. Met name oudere woningen zijn daarom meestal voorzien van een elektrische installatie gebaseerd op die minimale voorzieningen. Dat voldoet in de huidige tijd uiteraard al lang niet meer. In de edities van NEN 1010 ná 2007 zijn deze aantallen zelfs weggelaten. Alleen via de toelichting op NEN 1010, de NPR 5310, worden nog aantallen geadviseerd. Maar ja, een advies is geen norm, laat staan een verplichting …..

Bepalen aansluitingen

De editie NEN 1010:2017 schrijft in bepaling n-510.4 alleen nog voor dat er “voldoende contactdozen en aansluitpunten voor verlichting moeten zijn aangebracht voor een doelmatig gebruik van ruimten”. Afhankelijk van wie een installatie realiseert kan dat nogal verschillend uitpakken. Een renovatie of aanpassing van een bestaande oudere installatie aan de huidige wensen en eisen is vaak niet eenvoudig. Weggewerkte installaties in plafonds en wanden in oudere woningen of gebouwen laten zich niet gemakkelijk uitbreiden. Nog los van de vraag of zo’n installatie wel geschikt is om uit te breiden.

Meterkast

Een nieuw opgeleverde woning of nieuw gebouw is uitgerust met een moderne elektrische installatie. Voor een gebouw ligt dat helaas meer voor de hand dan voor de gemiddelde nieuwbouw woning. Maar in een bestaande en misschien wat oudere woning gaat de nieuwe bewoner de woning renoveren of herinrichten en nieuwe voorzieningen aanbrengen. Voor de elektrische installatie zelf is dan vaak minder aandacht; uitbreiden en aansluiten is de praktijk. Toch is het goed om in elk geval te (laten) onderzoeken hoe “gezond” de installatie vanuit de meterkast is opgebouwd. Voldoet de veiligheid wel aan de huidige eisen? Bekijk of de bestaande elektrische installatie wel voldoende capaciteit heeft. Kunnen alle aansluitingen verdeeld worden over voldoende eindgroepen? Zijn er voldoende contactdozen in de meterkast aanwezig voor al onze communicatie apparatuur? En denk aan aardlekschakelaars. Ook in woningen van vóór 1975 zijn aardlekschakelaars verplicht als de installatie na die tijd is of wordt aangepast of uitgebreid!

Randaarde

De elektrische installatie in een oudere woning is, behoudens in de keuken, mogelijk niet voorzien van wandcontactdozen met randaarde. Ook ontbreekt vaak de aardedraad bij aansluitpunten voor verlichting. Bij een renovatie van de elektrische installatie moeten veiligheid en kwaliteit voorop staan. Een te renoveren installatie moet daarom voldoen aan de voorschriften op het moment van renoveren. En dus niet aan de eisen van het moment van aanleg, of bouwjaar van de woning of het gebouw. We gebruiken steeds meer elektrische apparatuur die met elkaar in verbinding staat. Elektronische apparatuur zoals smart home systemen, domotica, desktop computers, PV-installaties, oplaadpunten voor elektrisch vervoer of een warmtepomp stelt hogere eisen aan de elektrische installatie. Vaak is aarding een belangrijke voorwaarde voor veiligheid.

Groepenschema

Een eigenaar van een woning of gebouw is verantwoordelijk voor de veiligheid, dus ook voor een veilige installatie. Goed inzicht in de installatie draagt bij aan die veiligheid. Daarmee is immers snel een mogelijke fout te traceren of op te lossen. Maak daarom altijd ten minste een groepenkaart van de installatie en noteer daarop welke aansluitingen op welke eindgroep zijn aangesloten. Nog makkelijker is een elektrische schema waarop is aangegeven hoe de installatie is opgebouwd. In een woning is dat niet verplicht, maar levert wel veel gemak op.

Een renovatie van een elektrische installatie bestaat dus niet alleen uit uitbreiden en aanpassen aan de nieuwe wensen. Er komt meer bij kijken om ook de veiligheid te kunnen garanderen. Uw onafhankelijk adviseur elektrotechniek helpt u graag bij het renoveren en aanpassen van uw elektrische installatie.

Gerard Wessels

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.