Onderhoud, inspectie en tekeningen bij elektrische installaties

• april 06, 2015
• Advies elektrotechniek

De elektrische installatie in uw vastgoed heeft net als alle andere onderdelen van een gebouw met enige regelmaat onderhoud nodig. Over het uitvoeren van onderhoud aan elektrische installaties lopen de meningen flink uiteen. Verplicht of niet verplicht onderhoud, verplichte of niet verplichte inspectie, jaarlijks of niet jaarlijks uit te voeren. Maar, ongeacht al die verschillende meningen, met welke informatie moet onderhoud of een inspectie worden uitgevoerd?

Onderhoud installatie

Is onderhoud van uw elektrische installatie verplicht of niet? Die vraag hangt af van de omstandigheden. Indien er in uw gebouw sprake is van een werkgever-werknemer relatie zegt de ARBO-wet, meer specifiek het ARBO-omstandighedenbesluit, iets over “goed huisvaderschap”, wat zoveel betekent dat u er voor moet zorgen dat personeel, gebruikers en bezoekers uw gebouw en de daarin aangebrachte voorzieningen veilig kunnen gebruiken. Eén van de manieren om dat te bereiken is het (laten) uitvoeren van voorgeschreven onderhoud aan uw installatie.

Inspectie installatie

Is een inspectie van uw elektrische installatie verplicht of niet? De verplichting uit de ARBO-wet, een veilige werkomgeving te bieden, dwingt u in feite om onderhoud aan uw elektrische installatie uit te (laten) voeren. Om aan te tonen dat het onderhoud goed wordt uitgevoerd en om vast te stellen of uw installatie aan de voorschriften voldoet is een inspectie een goede mogelijkheid. Stel dat u voor het werken aan of nabij een elektrische installatie de norm NEN 3140 gebruikt dan geeft deze norm u een handvat voor het uitvoeren van een inspectie. Bedenk dat verzekeringsbedrijven vaak eisen stellen aan de kwaliteit van uw elektrische installatie. Die kwaliteit kunt u alleen met een inspectie aantonen.

Frequentie inspectie

De norm NEN 3140 geeft aan de hand van objectief vast te stellen criteria een advies voor de inspectie frequentie. Aan de hand van deze criteria kan een frequentie worden bepaald die uiteen loopt van jaarlijks tot ééns per zeven of acht jaar. Met een inspectie binnen die frequentie voldoet u aan de, in feite wettelijke, verplichting tot onderhoud en inspectie van uw elektrische installatie.

Noodzaak tekeningen

Onderhoud en inspectie kunnen alleen goed worden uitgevoerd als u beschikt over goede documentatie van uw elektrische installatie. Die documentatie bestaat over het algemeen uit tekeningen. Maar welke tekeningen zijn relevant? Opmerkelijk genoeg heeft de wetgever zich via de Omgevingsregeling wel bezig gehouden met het aanwijzen van normen, zoals de NEN 1010, die de veiligheid van de elektrische installatie beschrijven, maar daarbij niet bepaald dat tekeningen verplicht zijn. In een, overigens niet door de Omgevingsregeling aangewezen, artikel van de NEN 1010 staat dat “waar nodig” schema’s en tekeningen aanwezig moeten zijn. U zou dat dus zelf mogen beslissen. Maar hoe kunt u onderhoud of een inspectie goed laten uitvoeren als de documentatie ontbreekt waaruit blijkt hoe uw elektrische installatie is opgebouwd? De eenvoudigste oplossing is tekeningen, maar het mag ook anders.

Relevante tekeningen

Welke tekeningen u nodig heeft bij een elektrische installatie hangt af van de omvang en complexiteit van uw installatie. In principe gaat het om tekeningen die de opbouw of structuur van uw installatie duidelijk maken, aangevuld met specifieke detailtekeningen nodig voor bepaalde meer complexe schakelprincipes. De installatie in woningen is over het algemeen beperkt en zo overzichtelijke dat een eenvoudige groepenverklaring in de vorm van een lijst of tabel voldoende is. Voor grotere installaties zijn een zogenoemd grondschema, installatieschema’s of installatietekeningen noodzakelijk.

Grondschema

Een grondschema bestaat uit een meestal éénlijnige tekening waaruit de belangrijkste onderlinge verbindingen tussen de verschillende installatie onderdelen duidelijk worden. Vaak wordt dit schema het “blokschema” genoemd. Een grondschema wordt nodig geacht wanneer uw installatie bijvoorbeeld uit meerdere verdeelkasten bestaat, of een aangesloten vermogen heeft van meer dan 20 kVA.

Installatie schema

Het installatie schema is al een meer gedetailleerde tekening die u meestal aantreft in een verdeelkast. In het schema wordt de opbouw en samenstelling van de verdeelkast weergegeven. Ook is in het schema zichtbaar gemaakt welke apparatuur op welke eindgroep van de verdeelkast is aangesloten. Een installatie schema wordt nodig geacht voor elke verdeelkast met meer dan 12 eindgroepen, of een aangesloten vermogen van meer dan 20 kVA.

Installatie tekening

Een installatie tekening geeft gedetailleerde informatie over de plaats van verdeelkasten, verlichtingsarmaturen, wandcontactdozen en schakelaars. Bovendien is bij de weergegeven installatie onderdelen het eindgroepsnummer of de schakelfunctie aangegeven. Dat maakt het eventueel wijzigen van de elektrische installatie beter te overzien, of het zoeken naar een storing eenvoudiger. Voor gebouwen met een grotere oppervlakte of veel kleine ruimten wordt een installatie tekening nodig geacht.

Uw onafhankelijk adviseur elektrotechniek helpt u graag met de keuze of beoordeling van de benodigde tekeningen voor een goed beheer en onderhoud van uw elektrische installatie.

Gerard Wessels

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.