NEN 4010, vereenvoudigde norm elektrotechnische installaties

• februari 04, 2019
• Advies elektrotechniek

De meest gebruikte norm in elektrische installaties is de norm NEN 1010. Deze vaktechnische norm omvat de veiligheidsbepalingen waaraan een elektrische installatie bij aanleg moet voldoen. In de loop der jaren is deze norm steeds complexer geworden. Daarmee is de norm niet voor iedereen meer eenvoudig leesbaar of begrijpelijk. Niet alle bepalingen uit de norm NEN 1010 zijn voor een doorsnee installatie van toepassing. Daarom is in januari 2019 voor doorsnee installaties een vereenvoudigde norm in de vorm van de NEN 4010 uitgegeven.

Bouwbesluit

Het Bouwbesluit heeft een wettelijk kader. In het Bouwbesluit zijn de bouwvoorschriften aangegeven waaraan een te realiseren bouwwerk ten minste moet voldoen. Voor bepaalde voorschriften wordt in het Bouwbesluit verwezen naar een norm. Die norm wordt dan als aangewezen norm aangeduid. Daarmee is een dergelijke norm onderdeel van het wettelijk kader en dient te worden gezien als ten minste aan te houden eis. Voor de elektrische installatie is de norm NEN 1010, voor wat betreft de veiligheidsbepalingen, als minimum eis aangewezen.

Waarom dan NEN 4010

De norm NEN 4010 is gebaseerd op de norm NEN 1010:2015. De norm is opgezet om de eisen voor elektrische installaties voor laagspanning meer toegankelijk te maken. Daarbij zijn de meer specifieke voorschriften voor complexe of bijzondere installaties weggelaten. De norm beschrijft de ten minste aan te houden voorschriften voor de meer eenvoudige, lees doorsnee, elektrische installaties. De norm vervangt echter niet de NEN 1010 en is ook niet bedoeld voor de meer complexe of specifieke installaties. In die gevallen dient nog steeds de norm NEN 1010 te worden toegepast. Een binnen het toepassingsgebied, en volgens de inhoud, van de norm NEN 4010 gerealiseerde installatie voldoet wel aan de wettelijke minimum eisen.

Toepassingsgebied NEN 4010

NEN 4010 mag gebruikt worden voor elektrische installaties die worden aangebracht in ruimten, in gebouwen of op terreinen die bestemd zijn voor bewoning, zakelijke doeleinden, publieke functies, industriële doeleinden, landbouw, tuinbouw of veeteelt. De norm geldt ook voor buitenverlichting die is aangesloten op de elektrische installaties zoals die hiervoor zijn genoemd. Het toepassingsgebied is in de norm zelf nader beschreven, waarbij ook is aangegeven in welke situaties als nog de norm NEN 1010 moet worden gebruikt. Opvallend is dat de veel toegepaste PV-installaties voor woningen vooralsnog niet in de NEN 4010 zijn beschreven. Daarvoor dient dus de norm NEN 1010 te worden gehanteerd.

Opbouw NEN 4010

De NEN 4010 is op de NEN 1010 gebaseerd, maar de indeling wijkt af. Behalve de gebruikelijke termen en definities worden alleen de hoofdstukken “Beschermingsmaatregelen” en “Keuze en installatie van elektrisch materieel” uitvoerig beschreven. De voorschriften zijn in eenvoudiger taalgebruik weergegeven. Waar nodig zijn bepalingen toegelicht met een verklaring, afbeelding of nadere uitleg zoals de NPR 5310 dat doet bij de norm NEN 1010. Zo is het toepassen van aardlekschakelaars, potentiaal vereffening, beveiliging tegen kortsluiting en overbelasting weergegeven. Het gaat echter wel om de meest eenvoudige en gebruikelijke situaties.

Toepassen NEN 4010

Zoals eerder opgemerkt vervangt de norm NEN 4010 niet de norm NEN 1010. Publiekrechtelijk is van toepassing de volgens het Bouwbesluit aangewezen normeditie van NEN 1010. Die norm kan dus binnen een overeenkomst niet zomaar worden vervangen door de norm NEN 4010. In een private overeenkomst worden vaak de normen genoemd waaraan een elektrotechnische installatie moet voldoen. Is in een dergelijke overeenkomst de NEN 1010 van toepassing verklaard, dan kan daarvoor dus niet zomaar de norm NEN 4010 worden gebruikt. Het is dus zaak in een private overeenkomst de juiste norm van toepassing te verklaren. Daarbij moet het toepassingsgebied van de norm NEN 4010 goed in ogenschouw worden genomen.

Uw onafhankelijk adviseur elektrotechniek helpt u graag bij het toepassen van NEN 4010 of NEN 1010 in het ontwerp van uw nieuwe of te renoveren elektrische installatie.

Gerard Wessels

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek, beoordeelt uw installatie of houdt projecttoezicht.