Een bestek voor uw elektrische installatie heeft toegevoegde waarde

• januari 12, 2015
• Advies elektrotechniek

Weinig mensen die een auto of een huis kopen zeggen “doe mij die auto maar” of “doe mij dat huis maar”. Nee, u wilt eerst duidelijke informatie over hetgeen u gaat kopen, bij voorkeur vast gelegd in een koopovereenkomst. Maar waarom zou dat bij de aanleg of het onderhoud van een elektrische installatie minder van belang zijn? Natuurlijk kost het opstellen van een programma van eisen of een bestek geld, maar een goed opgesteld bestek heeft zeker een toegevoegde waarde en geldt als uw koopovereenkomst.

Programma van eisen

In het Programma van Eisen (PvE) legt u uw specifieke eisen en wensen in grote lijnen vast. Het is een document waarin u richting geeft aan de doelstelling, de voorwaarden, de functionaliteit en de kwaliteit van de door u gewenste elektrische installatie. Een PvE kunt u vervolgens laten uitwerken tot een bestek. Voor het ontwerp van bijvoorbeeld een brandmeldinstallatie is een PvE zelfs verplicht. Zonder een, volgens de normgeving opgesteld, PvE kunt u geen certificering van uw brandmeldinstallatie verkrijgen.

Bestek

Een bestek is een gedetailleerde omschrijving van de doelstelling, de administratieve en juridische voorwaarden, de technische normen en voorschriften, de garantie bepalingen, de technische werkzaamheden en de op te leveren revisie bescheiden. Meestal zijn aan het bestek ook bestektekeningen gekoppeld die ondersteunend zijn aan de bestektekst. Het bestek is dus de feitelijke omschrijving van de te leveren prestatie, ofwel uw koopovereenkomst met de technisch aannemer. Een bestek is overigens niet alleen van belang voor het inkopen van uw nieuwe of te renoveren elektrische installatie, maar kan ook worden opgesteld voor het inkopen van onderhoud aan uw elektrische installatie.

Soorten bestek

Er zijn meerdere vormen waarin een bestek kan worden opgesteld. Zo kan een bestek worden opgesteld als volledige beschrijving van de werkzaamheden, een functionele beschrijving van de installatie of een prestatie omschrijving. De laatste vorm wordt soms toegepast bij nieuwbouw in combinatie met meerjaren onderhoud.

Beschrijvend bestek

Een vaak toegepaste bestekvorm in de woning- en utiliteitsbouw is het STABU-bestek. De systematiek, hoofdzakelijk gericht op bouwkundige werken, kent standaard administratieve en juridische voorwaarden en biedt de mogelijkheid een zeer gedetailleerde beschrijving van hetgeen moet worden geleverd op te nemen. Voor het samenstellen van een dergelijk bestek, waarbij veel teksten standaard zijn, is specifieke software en een licentie benodigd. Veel fabrikanten van zowel bouwkundige als installatie materialen stellen standaardteksten voor hun producten ter beschikking die bij de werkbeschrijving kunnen worden ingevoegd. Daarmee is goed aan te geven welke materialen en hoeveel in het werk moeten worden gebracht. Een belangrijk nadeel van deze systematiek is dat het goed beschrijven van de functionaliteit van een technische installatie niet altijd even eenvoudig is. Ook de leesbaarheid van een dergelijk bestek laat nog wel eens te wensen over.

Functioneel bestek

Het functioneel bestek beschrijft alleen het eindresultaat en de kwaliteit van uw installatie en is daardoor veel sneller op te stellen. Een functioneel bestek wijkt met name in de werkbeschrijving af van de STABU-systematiek. Voor een functioneel bestek is geen specifieke software nodig. Het biedt u meer vrijheid in het samenstellen en maakt het eenvoudiger te kiezen voor bijvoorbeeld uw eigen inkoopvoorwaarden. Ook zijn de meer standaard voorwaarden, vastgelegd in de “Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en technische installatiewerken”, eenvoudiger van toepassing te verklaren. In een functioneel bestek ligt het accent meer op een goed beschreven doelstelling en het functioneren van de technische installatie dan op de specifiek toe te passen materialen. Natuurlijk kunt u een voorkeur opgeven voor bepaalde fabricaten en typen van materialen, maar de technisch aannemer heeft meer vrijheid in de keuze van producten waarmee hij denkt aan de doelstelling van de beschreven installatie te kunnen voldoen. Mede door het beschrijven van de functionele doelstelling zal meer- en minderwerk zich beperken tot feitelijke wijzigingen in de doelstelling door u als opdrachtgever in plaats van te zijn gebaseerd op kennelijk ontbrekende materialen in het bestek.

Prestatie bestek

In een prestatie bestek wordt het accent gelegd op het uiteindelijk te bereiken doel in combinatie met de onderhoudskosten (TCO). Bij nieuwbouw en renovatie is dat de uiteindelijk op te leveren elektrische installatie, vaak in combinatie met een aantal jaren onderhoud van die installatie.

Onderhoud

Ook als het gaat om een bestek voor te verrichten onderhoud aan uw installatie is een functioneel of prestatie bestek een goede optie. Belangrijk in een prestatie bestek is echter een eenduidige en meetbare doelstelling van het resultaat. Goed omschreven zogenoemde kritische prestatie indicatoren (KPI’s) moeten dan aantoonbaar worden nagekomen.

Het opstellen van een bestek voor het realiseren of laten onderhouden van een elektrische installatie is een goede voorbereiding. Daarmee heeft u een “koopovereenkomst” in handen waarop u en de technisch aannemer kunnen terugvallen. Uw onafhankelijk adviseur elektrotechniek helpt u graag met een PvE of schrijft het bestek waarmee een goede aanbesteding kan worden uitgevoerd.

Gerard Wessels

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.