inspectie-NEN3140
Elektrische installatie op een goede manier inspecteren
power quality
Power Quality, vaak oorzaak van EMC-storing en brand

Vlamboog beveiliging nieuwe toepassing voor veilige installaties

Volgens de media ontstaan de meeste branden in woningen en gebouwen door kortsluiting in de elektrische installatie. Kortsluiting is niet de oorzaak, maar een gevolg van een fout in de installatie en wordt vaak veroorzaakt door een vlamboog. En daarvoor zijn vele oorzaken aan te wijzen. Een elektrische installatie aangelegd volgens de geldende norm NEN 1010 zou in principe veilig moeten zijn. Maar, na de aanleg gaan de gebruikers met de installatie om. Dat gebeurt niet altijd in de lijn van het ontwerp of het gebruik sluit niet aan bij de uitgangspunten bij de aanleg.

NEN 1010:2015

De sinds 1 januari 2017 van kracht verklaarde editie van de norm NEN 1010:2015 geeft in artikel 421.7 een aanbeveling voor het treffen van wat wordt genoemd een bijzondere maatregel tegen de effecten van vlambogen. Vooralsnog gaat het dan om specifiek benoemde situaties waarbij de gevolgen van een vlamboog ingrijpend kunnen zijn. Een aanbeveling in de norm is geen verplichting, maar is ook niet geheel vrijblijvend. Immers de techniek maakt een afdoende beveiliging mogelijk.

Ontstaan vlamboog

Vlambogen ontstaan gewoonlijk door losse contacten of schade aan kabels en leidingen. Die schade kan zijn veroorzaakt door een snoer dat bekneld is geraakt onder bijvoorbeeld een deur of een meubelstuk, slecht contact makende of overbelaste stekkers of losgeraakte niet goed aangedraaide schroef- of klemverbindingen. Een vlamboog vormt een direct gevaar voor personen en zaken omdat de elektrische infrastructuur wordt beschadigd. Daardoor ontstaat kortsluiting en kan brand het gevolg zijn. Het snel detecteren van vlambogen en de energietoevoer afschakelen maakt een elektrische installatie dus veiliger.

Beveiligen installatie

Smeltveiligheden, installatie automaten en aardlekschakelaars beveiligen een elektrische installatie vooral tegen overbelasting, volledige kortsluiting en lekstromen. Maar, deze componenten beschermen niet tegen onvolledige vormen van kortsluiting die het gevolg zijn van vlambogen. Een beschadigd snoer kan een gedeeltelijke kortsluiting veroorzaken waarbij in eerste instantie een lage lekstroom tussen de actieve geleiders ontstaat. Als gevolg van die lage lekstroom warmt het snoer op waardoor de lekstroom toeneemt met uiteindelijk een volledige kortsluiting tot gevolg. Een smeltveiligheid of installatie automaat treedt pas in werking bij de volledige kortsluiting. Maar, dan kan de brand al zijn ontstaan. Een aardlekschakelaar wordt ook als bescherming tegen brand ingezet, maar zal alleen bescherming bieden bij een defect aan de leiding tussen de actieve geleiders en een beschermingsleiding ofwel naar aarde.

Vlamboog beveiliging

Een vlamboog beveiliging merkt hoge frequentiepatronen in stroomkringen op die het gevolg zijn van de aanwezigheid van vlambogen. Daartoe meet het apparaat permanent de intensiteit, duur en tussenpozen van hoogfrequente ruis, die wordt veroorzaakt door de vlamboogspanning en vlamboogstroom. Een vlamboog beveiliging kan ongevaarlijke storingsbronnen, bijvoorbeeld veroorzaakt in woonhuissituaties door een boormachine of stofzuiger, onderscheiden van gevaarlijke vlambogen. Gevaarlijke vlambogen worden herkend en leiden in een fractie van een seconde tot het afsluiten van het stroomcircuit. Doordat de energie toevoer stopt zal een ontstaan van brand worden voorkomen.

Toepassing vlamboog beveiliging

Vlamboog beveiliging is bij uitstek geschikt voor de woningbouw en voor gebouwen met gedeelde bewoning en slaapgelegenheid zoals verzorgingshuizen en opvangcentra, waar de gevolgen van een brand rampzalig kunnen zijn. Toepassing van deze beveiliging kan zeker ook van waarde zijn op plaatsen met brandgevaar, waar brandbare materialen zijn gebruikt voor de constructie, of op plaatsen waar gevaar kan ontstaan voor onvervangbare goederen.

Uitvoering vlamboog beveiliging

Vlamboog beveiliging kan ook achteraf worden ingebouwd op locaties met een hoog brandrisico. Als aanvulling op aardlekschakelaars en installatie automaten verhoogt de vlamboog beveiliging de veiligheid van personen en zaken. Door diverse fabrikanten wordt inmiddels een geschikt product op de markt gebracht. In bestaande installaties, uitgevoerd met beveiligingscomponenten van bijvoorbeeld Siemens kan een aanvullend component wordt geplaatst dat de reeds bestaande installatie automaat of aardlekschakelaar uitschakelt. Bij nieuw te ontwerpen elektrische installaties kan gebruik gemaakt worden van een complete beveiliging tegen overbelasting, kortsluiting, aardlekstromen en vlambogen in slechts één component zoals door bijvoorbeeld Eaton op de markt wordt gebracht.

Uw onafhankelijk elektrotechnisch adviseur adviseert u graag over de noodzaak en toepassing van vlamboog beveiliging in uw bestaande of nieuw te ontwerpen elektrische installatie.

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.