TF-signaal alternatief op 1 juli 2021

• april 17, 2021
• Advies elektrotechniek

Het door de netbeheerders uitgezonden TF-signaal dat onder andere elektrische boilers schakelt stopt met ingang van 1 juli 2021. In elektrische installaties, waarop een meestal wat grotere elektrische boiler is aangesloten, is vaak een zogenoemd TF-relais opgenomen. Het TF-relais schakelt de boiler in of uit op een tijdstip waarop het dag- en nachttarief van de energieleverancier wisselt.

Wat is het TF-signaal

Het TF-signaal is een toonfrequent signaal dat de netbeheerders in Nederland tot 1 juli 2021 gebruiken om op afstand schakelacties uit te voeren. Het signaal schakelt de dubbeltarief draaischijf energiemeters om tussen dag- en nachttarief of schakelt via een zogenoemd TF-relais apparatuur die voornamelijk gebruik maakt van de dag- en nachttarieven. Denk daarbij aan het in- en uitschakelen van een elektrische boiler.

Wat zijn de gevolgen

Door het na 1 juli 2021 niet meer uitzenden van het TF-signaal schakelen de “ouderwetse” draaischijf en standaard digitale energiemeters niet meer om tussen dag- en nachttarief. Ook andere toepassingen zoals het in- en uitschakelen van boilers werkt niet meer. Zonder het TF-signaal schakelt alleen een zogenoemde slimme-meter nog tussen dag- en nachttarief. De draaischijf energiemeter of standaard digitale energiemeter schakelt dus niet meer om.

Welke alternatieven zijn er

Voor consumenten is het aanhouden van het dag- en nachttarief meestal niet erg interessant meer. De tarieven liggen tegenwoordig zo dicht bij elkaar dat het verschil nog nauwelijks loont. Het is dan mogelijk het energiecontract aan te passen naar een enkelvoudig tarief. Anders ligt dat voor het schakelen van apparatuur zoals elektrische boilers of buitenverlichting. Bij buitenverlichting gaat het daarbij immers niet om het tarief, maar juist om het in- en uitschakelmoment. Ook het TF-signaal voor het schakelen van buitenverlichting zal verdwijnen.

Schemerschakelaar of schakelklok

Een goede vervanger voor een TF-relais ten behoeve van het schakelen van buitenverlichting is een schemerschakelaar. Die zorgt ervoor dat bij afnemend daglicht de verlichting wordt ingeschakeld en weer wordt uitgeschakeld als het daglicht toeneemt. Een alternatief voor een schemerschakelaar is een (astronomische) schakelklok. Om de inschakelduur van een elektrische boiler te beperken is een standaard schakelklok een goede optie. Omdat de meeste elektrische boilers ruim binnen de periode tussen 23.00 en 07.00 uur (nachttariefperiode) zijn opgewarmd zijn meerdere programma mogelijkheden niet nodig. Gebruikmaken van het nachttarief kan dan alleen in combinatie met een slimme meter. Heeft u nog een draaischijfmeter, dan maakt u geen gebruik meer van dag- en nachttarief en kunt u alleen de inschakelduur beperken. In bepaalde gevallen kan een schakelklok voor extra comfort zorgen door behalve de momenten van het dag- en nachttarief ook andere momenten te programmeren.

Schakelmoment slimme-meter

Zoals eerder opgemerkt schakelt de slimme-meter wel tussen dag- en nachttarief voor gebruikers die een dubbeltarief energiecontract hebben. Die slimme-meter beschikt over een zogenoemde P1-uitgang. Dat is een digitale uitgang die beschikbaar is voor de gebruiker. Op die uitgang kan apparatuur worden aangesloten dat overweg kan met de informatie uit de slimme-meter. Die informatie bestaat, behalve uit energiegegevens, ook uit het omschakelsignaal tussen dag- en nachttarief. Wie meer dan 1 apparaat wil aansluiten kan een zogenoemde P1-splitter plaatsen zodat meer apparatuur gebruik kan maken van de informatie uit de slimme-meter.

P1 tarief relais

Op de P1-uitgang van de slimme-meter kan een zogenoemd “P1 tarief relais” worden aangesloten waarmee een 16A-contact in- of uitschakelt op de omschakeltijden voor dag- en nachttarief. Een belangrijk voordeel van het “P1 tarief relais” ten opzichte van een schakelklok is dat het relais via de P1-poort communiceert met de slimme-meter. Het “P1 tarief relais” reageert direct wanneer het tarief omschakelt, dus behalve bij dag- en nacht of in het weekend ook bij erkende feestdagen of een eventuele aanpassing van de schakeltijden door de netbeheerder.
Het “P1 tarief relais” maakt het bovendien mogelijk apparatuur in- of uit te schakelen waarvan u wilt dat die alleen op het nachttarief mag werken. Denk dan bijvoorbeeld aan uw elektrische boiler of een laadpaal voor elektrische voertuigen. Het “P1 tarief relais” is minder geschikt voor het schakelen van buitenverlichting omdat er geen relatie is met licht en donker.

Uw onafhankelijk adviseur elektrotechniek adviseert u graag over een alternatieve oplossing in uw situatie ter vervanging van het per 1 juli 2021 stop te zetten TF-signaal van de netbeheerders.

Gerard Wessels

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.