Energie besparing in uw bestaande elektrische installatie loont de moeite

• april 07, 2014
• Advies elektrotechniek

Behalve in een nieuwe elektrische installatie zijn in uw bestaande installatie ook diverse eenvoudig te realiseren opties voor energie besparing mogelijk. Wetgeving op het gebied van energiebesparing vraagt om steeds meer aanpassing van met name bestaande installaties.

Menselijk gedrag

De eerste vorm van energie besparing is het verbruik terug dringen door het aanpassen van het menselijke gedrag. Simpelweg bewust omgaan met energie, door verlichting alleen in te schakelen als dat echt nodig is en ook weer uit te schakelen bij het verlaten van een ruimte. Waarom aan laten staan als er geen gebruik van wordt gemaakt? Gedrag verandering is verreweg de goedkoopste manier van besparen op energie. Maar, dat de wens de vader van de gedachte is weten we wel……

Verlichting

Gelukkig biedt de elektrotechniek bijna oneindig veel mogelijkheden de mens behulpzaam te zijn bij de diverse mogelijkheden tot besparing. Juist in winkels, kantoren, magazijnen en parkeergarages is in bestaande elektrische installaties veel verlichting opgenomen. Met een onafhankelijk elektrotechnisch advies zijn in die installaties meestal eenvoudige mogelijkheden voor besparen mogelijk. Aan- en afwezigheidsdetectie en het vervangen van lichtbronnen en/of armaturen leveren al direct 25-50% besparing in het energieverbruik op. Laten we eens een aantal eenvoudig toe te passen besparingsopties met direct resultaat langslopen.

Schakelen van verlichting

Aanwezigheidsdetectie in ruimten die niet permanent bemenst zijn kan vaak eenvoudig worden toegevoegd aan de elektrische installatie. Voordeel is de inschakeling bij beweging in combinatie met onvoldoende daglicht.
Afwezigheidsdetectie in ruimten die niet permanent bemenst zijn is een andere oplossing voor de automatische uitschakeling van de verlichting. Voordeel is dat verlichting handmatig moet worden ingeschakeld, maar automatisch wordt uitgeschakeld. De combinatie met aanwezig daglicht is dan minder eenvoudig mogelijk.

Vervangen buislampen

Oude T8-buislampen kunnen eenvoudig worden uitgewisseld in bestaande TL-armaturen. Er zijn voldoende alternatieven beschikbaar in de vorm van retrofit ledbuislampen. Daarmee wordt al een redelijke besparing bereikt, maar de hoeveelheid licht (verlichtingssterkte in lux) in de ruimte kan daardoor dalen.
In de minder oude hoogfrequent T5-armaturen kunnen de T5-buizen ook worden uitgewisseld voor led-buislampen. Hoewel T5-buislampen op zich reeds energie zuinig zijn en een levensduur halen van circa 25.000 uur wordt met de led-buislamp nog net iets meer energie besparing bereikt, terwijl de levensduur van de led-lichtbron ook langer is. De besparing met led ten opzichte van T5 is echter niet substantieel. Ook hier dient deze vorm van energie besparing met beleid te worden toegepast. Niet alle armaturen zijn even geschikt voor deze uitwisseling zodat ook hier de hoeveelheid licht kan verminderen.

Vervangen halogeenlampen

Hoogvolt halogeen verlichting (230V) kan vrijwel altijd één op één worden vervangen door led-lichtbronnen. Er is een ruime keuze aan vermogens en lichtspreiding beschikbaar. De led-lichtbronnen zijn zeer energie zuinig en gaan lang mee. Bovendien is de warmte last aan de voorzijde van de lichtbron vele malen lager dan van halogeen verlichting. Maar let op, de led-lichtbron veroorzaakt nog steeds een zekere warmte last aan de achterzijde. Voldoende koeling van de led-lichtbron in het armatuur is een vereiste voor de juiste lichtkleur en de levensduur.

Vervangen spaarlampen

De huidige generatie spaarlampen kan in sommige gevallen worden uitgewisseld voor led-lichtbronnen. Het verschil in energieverbruik tussen de spaarlamp en een vervangend led exemplaar is echter ook hier niet substantieel. Omdat veel spaarlamp armaturen minder geschikt zijn voor de toepassing van led is het vaak beter en goedkoper het gehele armatuur te vervangen.

Vervangen van armaturen

Een goede optie voor bestaande armaturen is het direct uitwisselen door led-armaturen. Een belangrijk aandachtspunt is echter het aantal armaturen in een bestaand lichtplan. Omdat de lichtopbrengst van led-armaturen kan verschillen van de lichtopbrengst van de te vervangen TL-armaturen is een goede controle op de verlichtingssterkte van groot belang.
Downlighters met spaarlampen kunnen over het algemeen beter als geheel worden vervangen door exemplaren met een led-lichtbron. Met name het bestaande spiegeloptiek in armaturen voor spaarlampen is vaak niet geschikt voor een effectieve toepassing van ledverlichting.

Noodverlichting

Bestaande vluchtweg aanduiding kan vaak met een zogenoemde vervangingseenheid één op één worden uitgewisseld voor een unit met led-verlichting. Behalve energie zuiniger is dat tevens bedrijfszekerder en onderhoudsvriendelijker vanwege de lange levensduur van led-verlichting. Bovendien maakt deze uitwisseling onderdeel uit van het klimaatakkoord.

Economische voordelen

Behalve dat u let op de milieu aspecten gaat het uiteraard ook om de besparing in geld. Grofweg kan worden gesteld dat in een verlichtingsinstallatie van 10 of meer jaren oud, afhankelijk van de vervangingsopties, een besparing op het energieverbruik kan worden bereikt van 50-75%. Voor jongere installaties ligt dat percentage, afhankelijk van de vervangingsopties, op 25-50%.

Fiscale voordelen

Vervangingsopties met led-verlichting komen in bepaalde gevallen in aanmerking voor fiscale voordelen in de vorm van de energie investeringsaftrek (EIA). Voor BTW-plichtige bedrijven en organisaties komt dat voordeel neer op circa 10% van de investering in materiaal en montage.

Onderhoud

Vervanging van conventionele verlichting draagt ook bij aan een verlaging van de onderhouds- en vervangingskosten van lichtbronnen. Ook daarmee bespaart u dus in de exploitatie kosten.
De diverse besparingsopties zijn goed mogelijk mits beoordeeld op toepassing in uw bestaande installatie.

Uw adviseur elektrotechniek is bij uitstek de partij die onafhankelijk beoordeelt en voorrekent wat de besparingen zijn op het gebied van energieverbruik en exploitatie. Daarmee maakt u een verantwoorde keuze die dan ook het beoogde effect zal bereiken.

Bron foto: www.lighting.philips.nl

Gerard Wessels

Adviseur elektrotechniek bij Wesselektro advies in Houten. Gespecialiseerd in ontwerp, advies, beoordeling en technisch beheer van elektrische installaties in gebouwen en de volledige technische inrichting van server- of computerruimten. Hij stelt uw PvE op, schrijft uw Functioneel Bestek of verzorgt projecttoezicht.